Vochtletsel
Letsels die ontstaan door druk of vocht zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden. Dit geldt vooral voor letsels op de stuit. Langdurig huidcontact met urine, faeces, transpiratie of wondvocht gaan vaak gepaard met het ontstaan van huidletsels.
Dit huidletsel wordt
vochtletsel genoemd. Ook de term
incontinentieletsel of incontinentie dermatitis wordt nog wel eens gebruikt.
Het bijtende (etsende) effect van bijvoorbeeld urine, faeces, transpiratie of wondvocht kan de huid doen verweken.
Er ontstaat dan roodheid en de oppervlakkige huidlagen gaan stuk.
Incontinentie zonder de combinatie met druk- en/of schuifkrachten veroorzaakt geen decubitus maar kan wel huidafwijkingen geven die op decubitus lijken.
Wanneer letsel uitsluitend ontstaat door vocht, zijn preventieve decubitus maatregelen
niet van toepassing.
Definitie vochtletsel
Een huidafwijking welke het gevolg is van de inwerking van urine en/of faeces op de huid. Het klinisch aspect wisselt van rode, schilferende huid tot soms erosieve nattende gebieden.
bron: V&VN
In de praktijk bestaat er onduidelijkheid over het onderscheiden van smetten, vochtletsel en decubitus en dan met name in het stuitgebied. De expertgroep is van mening dat smetten en vochtletsel huidaandoeningen zijn die van elkaar onderscheiden moeten worden.
De expertgroep hanteert in het vervolg voor vochtletsel de diagnose incontinentie dermatitis, een huidafwijking welke het gevolg is van de inwerking van urine en/of faeces op de huid. Het klinisch aspect wisselt van rode, schilferende huid tot soms erosieve nattende gebieden. In tegenstelling tot decubitus spelen hier druk- en/of schuifkrachten geen rol, er worden dan ook geen wonden bij gezien.
Bron: V&VN
onderscheid decubitus- & vochtletsel
criterium | decubitus | vochtletsel | opmerkingen |
oorzaak | druk- en schuifkrachten | aanwezigheid van vocht:
transpiratie
urine, feces
wondvocht | combinatie van beide oorzaken is mogelijk |
locatie | plekken waar de huid onder druk staat | gebieden waar huid in contact komt met "bijtend" vocht:
bilnaad, stuit
nabij "natte" wond
lichaamsplooien | met name op de stuit en in de bilnaad is onderscheid moeilijk te maken, gecombineerd letsel is mogelijk |
kleur | bij categorie 1: niet wegdrukbare roodheid
rood in wondbed: granulatieweefsel | wegdrukbaar óf niet
soms vlekkerig rood
maceratie: roze of witte huid, rondom letsel
verweking van de huid | rode huid(soms in combinatie met witte vlekjes) kan ook duiden op een schimmelinfectie
groen in wondbed: infectie |
vorm | meestal regelmatige vorm | vaak grillig
verschillende oppervlakkige open plekjes
kopieletsel: ten minste 1 wond is veroorzaakt door inwerking van vocht | onregelmatige wondvormen duiden vaak op gecombineerd letsel(combinatieletsel) |
diepte | afhankelijk van categorie decubitus | oppervlakkig
bij infectie: omvang en diepte kunnen sterk toenemen | gescheurde huid |
randen | duidelijk zichtbaar
chronische wond: randen zijn verdikt | vaag en/of grillig | vocht- in combinatie met een schaafletsel: gekartelde wondrand |
necrose | mogelijk bij categorie 3 & 4 | geen necrose | |
Behandeling & preventie van vochtletsel
instrueer en/of informeer de cliënt.
regelmatig toiletbezoek is aan te bevelen, ook bij incontinentie.
was het onderlichaam met ruim water minimaal 2X per dag en na elk toiletgebruik/wisselen incontinentiemateriaal.
vermijd zeepproducten.
gebruik PH neutrale zeep.
geen onnodig gebruik van incontinentiemateriaal.
draag zorg voor schoon, droog en glad beddengoed.
bescherm de huid tegen verweking door beschermende barriërecrème of een huidbeschermings-spray.
vermijd huid op huid contact.
gebruik "ademende" kleding.
|
